बाग्लुङको बडिगाडमा खेरगएको विद्युतबाट हाइड्रोजन ग्याँस उत्पादन गरिएको छ । सम्भवतः यो विश्वमै नौलो अभ्यास हो । नेपालमा त पहिलो काम नै हो ।
नेपाल जलस्रोतको धनी देश हो । यहाँका खोलानालामा जलविद्युत उत्पादनको प्रचुर सम्भावना छ । विद्युत उत्पादन गरेका ठाउँहरुमा पनि शतप्रतिशत खपत र सदुपयोग छैन ।
सदुपयोग नभएको विद्युतलाई कसरी उपयोग गर्ने भन्ने उदाहरण अब बडिगाडले देखाउँदैछ ।
बडिगाड गाउँपालिका वडा नम्बर २ खर्वाङमा रहेको गिन्दिखोला लघु जलविद्युतबाट उत्पादन भएर खपत हुन नसकेको अर्थात खेर गएको विद्युतबाट खाना पकाउने हाइड्रोजन ग्याँस उत्पादन गरिएको छ । यो नेपालकै पहिलो र ऐतिहासिक काम हो ।
जर्मन, सुइजरल्याण्ड, लण्डन र इटलीका विज्ञहरुले बडिगाडमा खेर गएको विद्युतबाट खाना पकाउने हाइड्रोजन ग्याँस यसरी उत्पादन गरिरहेका छन् ।
यो काममा इनर्जी फाउण्डेसन काठमाडौंले सहजिकरण गरिरहेको छ ।
बडिगाडमा उत्पादित हाइड्रोजन ग्याँसको सफल परीक्षण गरिएको छ ।
विदेशी विज्ञहरुले नै गाउँ गाउँमा पुगेर यहाँ उत्पादन भएको ग्याँसबाट खाना पकाउने तरीकाको डेमो देखाइसकेका छन् ।
यो ग्याँस सिलिन्डरमा भरेर अब विश्व बजार विक्रिका लागि पठाइने छ । त्यसका लागि सिलिन्डर समेत विदेशबाटै झिकाउने तयारी छ । ग्याँस उत्पादनमा सफल बडिगाडले विक्रि र बजारीकरणका लागि समेत ६० प्रतिशत काम सकिसकेको गाउँपालिका अध्यक्ष गण्डकी थापाको भनाई छ । अध्यक्ष थापका अनुसार यहि मंसिरबाट बडिगाडमा उत्पादन भएको हाइड्रोजन ग्याँस सिलिन्डरमा भरेर उपभोक्ता कहाँ पठाउने योजना छ ।
नेपालको पनि दुर्गम क्षेत्रको एउटा स्थानीय तहले योजनावद्ध काम गर्दा कतिसम्म गर्न सक्छ भन्ने बाग्लुङको बडिगाड गाउँपालिका अध्यक्ष गण्डकी थापाको कामलाई हेरेपुग्छ ।
अध्यक्ष थापाकै योजना अनुसार देशमै पहिलो र नौलो काम हो यो । सामान्य पदिय हैसियतले गर्नुपर्ने नियमित काम सबैले गरेकै छन् तर गण्डकी थापाजस्ता केही जनप्रतिनिधि छन् जस्ले पदमा रहँदा र पावरमा छँदा दिर्घकालिन महत्व राख्ने ऐतिहासिक काम गरिरहेका छन् ।
बडिगाड गाउँपालिकाको पहल र विभिन्न दातृ निकायको प्रयासमा १ वर्ष देखि यहाँ हाइड्रोजन ग्याँस उत्पादनको काम भईरहेको थियो । गाउँकै खोलामा उत्पादन भएको ग्याँस स्थानीयले सुलभ दरमा सहजरुपमा प्रयोग गर्न पाउने छन् ।
